پژوهشی باستان شناختی پیرامون تعیین جایگاه شهر باستانی ویمه یا دیمه

Authors

محمد مرتضایی

علی فرهانی

abstract

مورّخین و جغرافی نویسان سده های اوّلیّه و میانی اسلامی در نوشته های خود از مکانی به نام «ویمه» یا «دیمه» یاد می کنند که ظاهراً از شهرهای مهم و آباد در قرون اوّلیّه و میانیِ اسلامی به شمار می رفته و از حیث شهرت و آبادانی، نام آن در کنار نام شهرهای بزرگ و مهمّ آن زمان مانند دماوند، خوار و شلنبه ذکر شده و از نظر وسعت از برخی از این شهرها بزرگتر به شمار آمده است. حدود جغرافیاییِ این شهر بنابر اشارات مورّخین، ناحیه ای میان ری و طبرستان و از ناحیت دماوند ذکر شده است. علی رغم این اشارات و تحقیقات صورت گرفته توسّط برخی محقّقین معاصر، محلّ دقیق این شهر تا به امروز مشخّص نشده و نظرات مطرح شده دربارة جایگاه کنونی شهر ویمه نیز خود پرسشی است که پاسخ به آن نیازمند مداقّة بیشتری می باشد. نگارندگان در سال 1381هـ.ش. و در خلال انجام یک برنامة پژوهشی باستان شناسی در شهرستان فیروزکوه با این موضوع مواجه شده و درصدد برآمدند تا بررسی و مطالعة دقیقی در خصوص تعیین موقعیّت جغرافیایی شهر «ویمه» یا «دیمه» و جایگاه امروزی آن به عمل آورد. آنچه در این مقاله ارائه می شود نتایج حاصل از این تحقیقات و بررسی ها است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

پژوهشی باستان‌شناختی پیرامون تعیین جایگاه شهر باستانی ویمه یا دیمه

مورّخین و جغرافی‌نویسان سده‌های اوّلیّه و میانی اسلامی در نوشته‌های خود از مکانی به نام «ویمه» یا «دیمه» یاد می‌کنند که ظاهراً از شهرهای مهم و آباد در قرون اوّلیّه و میانیِ اسلامی به شمار می‌رفته و از حیث شهرت و آبادانی، نام آن در کنار نام شهرهای بزرگ و مهمّ آن زمان مانند دماوند، خوار و شلنبه ذکر شده و از نظر وسعت از برخی از این شهرها بزرگتر به شمار آمده است. حدود جغرافیاییِ این شهر بنابر اشارات مورّخین،...

full text

پژوهشی بر شهر باستانی فسا در دوران اولیه اسلامی بااستناد به مطالعات باستان شناسی و قرائن تاریخی

با هدف بازسازی ساختار کالبدی شهر فسا در سده‌های نخستین اسلامی، تمامی منابع مکتوب اعم از منابع جغرافیایی و تاریخی که مربوط به آن دوره و یا اندک زمانی پس از آن بودند و از فسا و ویژگی‌های شهری آن سخن گفته بودند، به دقت مورد مطالعه قرار گرفت. اهمیت منابع مکتوب در آن است که به دلیل هم‌زمانی و قرابت زمانی مؤلفشان با حیات شهر، اطلاعات ارزشمندی از آنها قابل استخراج است. علاوه بر آن، برای تفسیر علمی و د...

full text

جایگاه اجتماعی زنان در تمدن باستانی شهر سوخته

برپایة اسناد باستان‏شناختی و انسان‏شناختی برخی از جوامع باستانی با ساختار مادرمحور اداره می‏شده‏اند. در میان تمدن‏های باستانی ایران، شهر سوخته به‏سبب انتشار مداوم نتایج کاوش‏های درازمدت و علمی مورد مطالعاتی مناسبی برای بررسی جایگاه اجتماعی زنان به‏شمار می‏رود. این نوشتار، پژوهشی تاریخی است که از دیدگاه ماهیت توصیفی‌ـ تحلیلی و از دیدگاه هدف بنیادی نظری به‏شمار می‏رود و داده‏های کیفی و کمی آن به ...

full text

تبیین جایگاه باستان شناسی در ایران ( باستان شناسی باستان شناسی یا باستان شناسی انسان شناسی؟)

چکیده باستان شناسی علم جوانی که کار خود را در سراسر کشورهای اروپایی، امریکایی و خاورمیانه، بخصوص ایران با عتیقه جویی آغاز نمود. اما از نیمه های قرن نوزدهم با پیشرفت های مختلف در زمینه های علمی راهش را از عتیقه جویی جدا سپس بین سال های1950تا1920.م وارد دوره ای کاملاً جدید شد و به عنوان یک رشته ی علمی در آمد. البته مطالعات علمی باستان شناسی در هر کشوری مطابق با شرایط حاکم بر آن مکان است. باستان ش...

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
مطالعات باستان شناسی

Publisher: دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران

ISSN 2288ـ1026

volume 1

issue 2 2010

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023